Мизхаппарнинг
қирқ тўққизинчи мактуби
Томга босилган
қорақоғозди йиртип сизга хат
ёзўрип тугатганим учун ўткан хапта
яққан дахшатли жала тупайлик чакка
ўтип оғилхонани томи тешилип анча
жейти ўприллип чушти. Уйимиз вайрон
бўғанийчун биз анаши оғилхонада
истиқомат қилятудик.Мен ям кечаси
момагумбирагди овозидан ўйғанип
кетип қорасам кўрпа – ястиғимминан
хавлида оқиб юрганаканман. Чақмағди
ёруғида ўгай дадамминан ўгай онамди
кўрип қолдим. Улар кўчада оқиб
кетишятканакан. Мавижланган ямғир
тўлқинларида қулоч отип сузиб бордим
дагин, ўгай ота – инамди кўрпасидан
судрап, қирғаққа апчиғдим. Биз шу
кеча моймилга ўхшап дарағди устида
тонг оттирдик. Эттасига ямғур тингач
нарсаларимизди замбилғалтакка
юклап кўч – кўронди устига ўгай
волидамди ўтқазип ўгай дадам хом
ғишттан қурган бутхонага кўчиб
ўттик.Мен ўгай падари бузрукворимминан
ўгай волидамди хоятига халақит
бермай деб қўнғироқхонага жейлаштим.
Қўнғироқхонани деразасиз туйнукларидан
бутун Чапайип калхўзи кўннип
туради. Кечқурун айниқса мазейкан.
Осмон тўла сон – санақсиз юлдузлар
йирик – йирик олмос доналарини
сингари ялтираятканини кўрсез! Изақ
– изағларда каристи қўйлари
хуряпти.Рохатижон шабада ғир – ғир
эсип кўрпадан чиғип турган аяғимди
совқаттирди. Чўчқахона томондан
тўлин ой аста кўталлип Чапайип
калхўзи талаларини ёритмағда.
Чигиткалар тунди зириллатип тинмей
чириллейди. Ҳаммаданам кўршапалакларди
учиши қизиғ бўларакан.Катта тезликминан
бир – бирига урилип авияхолакатка
йўлиқмейк деган махсатта чап берип
денг, қалтис – қалтис бурилип, шоди
хуррам, чурқ айтмей овозсиз учип
юришўраракан. Шейтанчирахти атропида
новвотранг қўнғизлар, порвана
пўпалахлар, бўзагвошилар учип
айланишяпти. Қоренг, шу хошаратларам
ёруғликка ташнейкан. Қонатимиз куйип
қоса нимўлади, нагиран бўпқосак
туман иштимаят таминотидан бизга
пинса берсаю хўп, бермаса бола –
чақани қойтип бағамиз демей ўзларини
чираққа уришаракан. А кўршапалакларга
бўса зулмат яқаракан. Ээээх, тескари
дунё!Майли, омон бўлишсин. Яхшими,
ёмонми, кўршапалакми, қўнғизми уларам
Ватандошимиз. Паррандаю дарранда,
илону чаян, қурту қумисқа, пашшаю
чивин ҳотто каналарминан битларам
сиққан бу Ватанга нима учун
Сайтмират акам сиғмаганийкин деп
ўйланаман денг. Ўйлейману лавларим
ўзидан ўзи қийшейип кўзларим аччиқ
яшка тўлип овозимди чиғормей
ғойипона йиғлейман. Чунки маҳалла
камкетминан Хуббигулдан бошқа ҳамма
Чапайипликлар сизди яхши кўратта.Шуйтип
ўйланип ётип ухлап қоппан. Чушимда
қоренг, биз чўчқахонадемизмишу
кансерва бонкани қирғип туникасидан
ўрдн – медоллар ясаятканиймизмиш.
Қурумбўй ўрдинлардан шнелига тағип:
- буннай чғн ўрдн – медолларди биринжи
мен тоқвомасам одалатка тувра
кемейди. Нмага дсенар, мен қанча –
қанча қохраманликлар кўрсаттим. Бу
ишларимди қадр – қиммати жейига
қўйилама йўхма? - деди. Тувра ! - дедик
биз. Шуйтип сухпатлашип турсак ,
изағдан мошина кўнниди. Мошийна
яқин кеганда қорасак, искарапомишакан.
Искарапомиштан ўвзи ниқоплик, оқ
халахланни кийвоган духтиллар
чушип келишти. Уларди ичида кўзлари
бежо, бақбақаси сўзма халтага
ўхшаган биттаси: - Кечирасилар,
Қурумбўйкани уйлари шуми? - деп
сўради. - Ҳа, нимейди? - деди Қурумбўй.
Духтир халатини кўхрак чўмчегидан
удастинасини об Қурумбўйга кўрсатиб:
- Дўктўр Эшниязўв! Хавиплик эпидемия
Тўнғиз тумўви тарқалишини олдини
олиш махсатида прапилактик чора –
тадбирлар амалга ошириляпти – деди.
- Эпидемяни бизга нима олақаси
бор? - деди Қурумбўй трубкасига
қуртти қумалагидан тўлғизип тутуштирип
чекип. - Гап шундаки Қурумбейка,
Чўчқа кўхйўтали чет элдан келяпти.
Шу чун биз биринжи нўвбатта чет
элликларди тепширишимиз керак.
Махалла камкетминан бизди млатший
сотруднигимиз Хуббихон берган
аператип маълумотка кўра сиз
Еврўпиядан уйланганакансиз. Кенейимди
бир кўздан кечирип қўймасак
бўмейди. Катталардан гап тийип
қолади. Бизди тувра чучунинг,
Қрумбейка , қонун шунақа – деди
дўктўр Эшниязўв. Қрумбўй ўйланип
турип: - Ҳа, қонун бўса бошқа гап.
Қонун олдида шоям гадоям тенг.
Хадиииип хуқуқимизди талап қилўрмей
бирар матта бурчимиздиям бажарейк.
Пақат бир минит шуетта кутип
турасилар. Мен хотинимди анчадан
бери насўслаганим йўғиди. Хозир
насўславоп силарди чақираман – деди.
Бу гапларди эшитип дўктўр Эшниязўв
Лелим бувамди хайкалига ўхшап
қатип қолди. - Ё, пираааай! Хич жохонда
хотиндиям насўслейдима? Мен
уйланганимга шунча йил бўған бўсада
ҳали хотинимди бир маттаям
насўсламаппан – деди у. - Ие, насўсингиз
бузилип қоғанми? - деди Қурумбўй
ҳойран бўп. - Йўқ , менда насўс йўқ –
деди дўктўр Эшниязўв. Қурумбўй
дўктўр Эшниязўвга ачинишминан қорап
турди дагин: - Мени насўсимдан
пейдаланип турсангизўмейдими? - деди.
- Яхши бўлариттию шу мен уч исмин
ишлейман. Насўслашка қўлим
тиймейдимикин деп қўрғаман, Қрумбўйка
– деди дўктўр Эшниязўв. - Хичқиси
йўқ, хижолатўменг. Уйизи адресини
берсангиз мен ўзим борип ҳар куни
насўслап тураман – деди Қурумбўй.
Дўктўр Эшниязўв раҳмат деп Қурумбўйга
уй адресини тилпон нўмирлариминан
ёзип берди. Қурумбўй запискани
шнелини чўмчегига соб ичкарига
кирип кетти дагин, ичкаридан “Пийт!”,
“Пийт!” эйткан товуш чиға бошлади.
Анчадан кегин Қурумбўй харсиллап
напас об ташқарига чиғди дагин -
Муна бўлди – деп духтирларди ичкарига
бошлади. Дўктўр Эшниязўвти кетидан
хаммамиз ичкарига кирдик. Дўктўр
Эшниязўв Қурумбўйди хотинини кўрип:
- Хўххўўў, аялингиз шишип кетиптию!
Буйрагиминан ўти иштан чиққанми
дийман?! - деди. - Э, нималар дияпсиз?!
Мени хотиним соппа – соғ!Кўриниши
шунақа холос – деди Қурумбўй. - Йўўқ,
оялингиз касалга ўхшаяпти. Қона
давлинасини ўчкейкчи – деди у
босим ўлчагичти Қурумбўйди хотинини
билагига ўрап коптокчасини шиширип.
Кегин шашип – пишип босим ўлчагичди
чечти дагин ранги оқарип: - Э,
Қурумбўйка, қанақа одамсиз, ахир!
Хотиним касалмас дийсса! Кенейимди
давлинаси икки атмаспераю! Мунақа
давлинаминан одам бир минитам
яшамейди! Ака, хапўменгу сиз золим
одамакансиз! Хотинди пиядалларга
ўхшап уйга қамавоп кўчага чиқармей
насўслўрсангиз давлинаси ошмей
нимўлади ?Ўз жупти халолингизга
шуйтип миносабатта бўсангиз, сизди
сиёсатчиман деганингиз итти
кетига. Қона ўпкасини эшитип кўрейкчи!
Дўктўр Эшниязўв шуйтип наушнигини
қулағига тиғди дагин, Қурумбўйга:
- Беморди кўйнагини кўтаринг - деди.
Қурумбўй дўктўр Эшниязўвни айтканини
қилувди у наушнигини тинглагичини
Қурумбўйди турмуш ўртағини белига
қўйдита: - Чуқур – чуқур напас онг,
кенейи – деди. Кегин сакрап ўннидан
турди дагин янидаги шерикларига
вахимаминан лотин тилида бинасалар
деди. Шериклари чамадонларини шаша
– пиша очип шприсларди олишти дагин
Қурумбўйди хотинини билагига санчип
ўкил қилишти. Қрумбўй уларди
тўхтатишка улгимей қолди. Натинжада
резинка кенеймди қўли тешилип
пришшшш! Айтип дами чиғип кетти.
Духтиллар жохон медисина тарихида
бундей чғин касалди хич
учратмаганаканта. Қўрқип нима қилишти
билмей қалтирап Қурумбўйга
айпдорларча қорап туришипти. Қурумбўй
ўтигини қўнжисидан ханжарини
суғирип дўктўр Эшниязўвга тейланди.
У Эшниязўвти ерга ёткизвоп устига
мнди дагин ханжарди тиғини
тилиминан ялавоп энди уни сўйятувди
мен қўнғирағларди овозидан ўйғанип
кетиппан. Қорасам ўгай дадам хар
зомонда чўқинип арғамчиларди буйтип
тортип қўнғироқларди чоляпти.
Чушимдан қўрқип мени пешанамдан
сўвиқ тер чиғди. Суюнганимдан: - Э,
ҳайрияте, чушимакан дедим. Кегин
аяғимга пайтамаларди ўрап пойма
- пой ўтигларимди кийдим дагин
тройной салта қиб қўнғироқ мнорасидан
паска сакрадим. Хозирча шунақа
гаплар, Сайтмират ака. Майли эмаса,
барча Ватанди сағинганларга солом
днг. Ҳурмат ва эхтиромларминан
укангиз қизиласкар Мизхаппар.
2009 инжи йил, 28
инжи июль.
Эрта тонг. Черков
қўнғироқхонаси.
Чапайип калхўзи.
|