Холдор Вулқоннинг ижодий саҳифаси.

Мизхаппарнинг  олтинчи  мактуби

Ушбу ёзяткан мактупим Қурумбўйди урган илихтир тўкидай тез етиб мол ум бўлсинки, Ватанда мулла мушук бўп чет дўлатга чиғип ботирўлип қўрсайип юрган Қоғоз уруши қохрамани хурмахлук Сайитмират акамга деп билодурман. Солом, сэр. "Купси кўла”ларди ичип маза қип юрипсима, пиззейзи еп? Мендан сўрасез, менам юриппан, ишлап. Қурумбўйди пирмасида. Пирмада Йўлдашвўй кастир. Мамадиёр бўғ ўлтир. Мен қоратеминан шуғилланганим ичун Қурумбўйга телахранителман. Бизди каллик туфта индақа паланча дилихтир, пистонча бўғ ўлтир деп одам ажратиш йўқ. Кечаси эга - бега пирмамизди эълонларини килиглап япиштирип келамиз доғин, кундузи описта ухлеймиз. Описимиз қабристонди товут, гувала - сувалалар туредақан омборхонасига жейлашкан. Қурумбўй дилихтирта, ашунчун у товутта ухлейди. Яқинда қоренг, Қурумбўйди сўткаси жиринглап қолди. Тилпонга қулақ сосек, бир одам:
- Алло, бу Мизхаппармозорқурумйўлдашмамадиёрлаҳатинтернешнл ЛТД Компани фирмасими? - деп сўради. - Ҳа, ҳа -деди Қурумбўй бизга буйтип кўз қисип. - Буюртма бор - деди тилпон қиляткан одам. Кегин довом этти: - Буюртма ичун шартнома арқалик бўнкадоғи хесоп рақаминарга пул суришим керахма? Хизмат ичун аввалдан пул суриладими ё… - деди - Бу тўрада бош бўғ ўлтирди ўзиминан гаплашинг. Ҳар ҳолда у ўз сохасини етук билимдони, малакалик муттахасис - деди Қурумбўй тилпонди Мамадиёрга узатип. Мамадиёр тилпонди олип: - Да! Бўш бўғ ўлтир Қулматип Мамадиёр эшитади! А? Қанақа хесоп рақам? Апандимисиз? Бўнкада хесоп рақам мақади? Муна, хич ундей чғн хесоп рақам ёзилмаған. Балиғди расми бор холос. Камбала деп ёзип қўйипти, муна - деди тўртовимиз оқ урган орах шишасини янида ёткан кансерва бўнкасига қорап.

Қурумбўй логир кўрган, лобовой кўзлариям очиқ, поняткалик анча донишмент болата. Аччуви чиғип: - Дай сюда, ээээ, харрррип, Разве так разговаривайт с клиентами?! - деп тилпонди Мамадиёрдан тортиволди дагин, мижоздан хузур сўради. - Хузур, ака. Хапўмесс, бўғ ўлтиримиз ўзи шунақа сал жиннироқ. Ихтибор берменг. Пул тўрасида, ака, бизга нақи яхши. Прчислена пулди ўттиз пойизини судхўр доллерпурушларга берип обналичка қиб юрамизми.

Нақини берип қўйўрас, Аҳа, гап йўқ, ака. Келишдик. Координаталарди ёзволейми? Хўп бўлади. Қурумбўй шундай деп блокнотиминан ручкани таяллап довом этти: - Ҳа, айтинг, ака ўлган одамди памиласини. Бозарип Сотқин Соттарович. Туман хокими… Ие, Сотқин Соттарувич ўлдими? Эээээээ, шунақами. Во баччағааааар! Элди қарғишига қолип ўлди денг. А? Во, ярамааас! Шунча бегунох одамларди нохақ қоматворганаками? Вохобий деба? А, Хизбиттахрир деппи? Иплос, итемган одамидийканта - а? Ёшкина хотини бева қоптими?… Ээээ, қизиғмисиз. Мен бирўди гапини бирўга сотмиман. Йўўўқ, ховотир оменг, бизи тилпонди СНБ эшитмейди. Аҳа, келишдик, братан. Ҳозир, ёзип қўйейин. Тааааақ, значеть, Уч хоналик қабиииир. Ака, уч хоналик қабир биз гўрковлардинг тилида қабртира дийилади. Демак, қабртира дуволларига обой япиштирилмейди - а ? Потолокка нақш ишланади. Шарқона чорқирра, ислими нақшлар. Люстрани атрофига айлана готик нақшлар -а? Яхши. Мехмонхона залини дуволига манзара ишланади, шундейми? Ааааа, қоядан кийикка хириллап ташланяткан йўлбарусти расмини чизелихми? Хўп, ака. А? Ҳа энди абъекттаги ишти кўламига қорап матирял сарип қилинатта. Тааааақ, саккиз бўнка финский эмаль билел, ўмбеш бўнка эмулсия, олти хил кўллер, йигирма тўр хиллик бадиий мойбўяқ, олти қоп албастир, саккиз бўнка половўй краска, беш халта фарба, икки бўнка бессветний лак, ўн шиша растварител, ўн шиша ацетон, битта канистирда алип, пигмент, ФЦ, чўтка - пўтка дегандей. Ҳаа, пулими? А, энди ишка қорап инсоппинан қўйниздан чиқарганизи берўрас, ака. Биз совопталап одамлармиз. А? Икки юз дўллер? Ие, эс воми? Икки юз дўллер тўр кишига нимўлади тахсир? Клара сеткин даҳасига борип қизларминан бир матта зиёпат қисак тугейдию у. Яна краскаси ичида бўса. Индақамаста энди. Биз уеда танса чушмимиз, ишлеймиз, ака. Пича қўшинг. Ҳа, бу бошқа гап. Киши вошига юз дўллердан. Эмаса, келишдик. Қабртирадан кўйниз тўқўсин, улгутамиз. Силар ўлихти ювип, капанлап, литургия - питургияларди ўткизгунинаргадовур қабртираям таййййарўлади. Астейдилўлип икки кун ишласак, тайялаворамиз. Керагўса кечасиям ишлеймиз. Бизга битта кўчма илихтр истансаям беринар. Движок, ага. Нима ичасилар? - дейсизми? Э, орахми, каняхми, винами бизга парқиси йўғ, ака. Градуси бўса бўлди. Кайп берса керасиндиям ичўрамиз. Гап йўғ, ака. Бўпти, аши хушёрхонани олдидаги кўпеда учрашамиз.Телахранителим Мизхаппарминан етип борамиз. Шартномани апкелинг. Хўп, ҳайр. Қурумбўй шуйтип тилпонди ўчирди. Эттасига эттаман хушёрхонани янидаги кўпеда мижозминан учрашип, шартномага бармақ мўхрларимизди бостик доғин, мижоз қуйган орахти тенг бўлип урип описка қайттик. Описка борсак Йўлдашвўйминан Мамадиёр тайярўп турганакан яримта вийнани ичволип. Қурумбўйди буйруғиминан гўр кавлейдақан асвоп - анжомларди қопка солдик доғин, ўрисларди гўристонига қорап жўнадик. Қабристонга борсак, Равил деган бир татар наркамўн битта мозорди крестини сотиш махсатида сағанадан суғирип чиғорятканакан. У қабристонди геграпиясини яхши билганийчун бизга каменустлар кўмиледақан жейтти кўрсатти. Биз эйнимизга эски - туски жандаларди илип, қурувчиларди қўлқопини кийип, кирка, белкурахларминан қабртирани ковлашка бошладик. Ер музлап қоғанийчун ковлаш анча қийин бўлди. Бир нарса қип ерди бир ярим метр кавлаганимизда денг каааатта эчкемар чиғип недурки сен мени қишда безўвта қиласан деп Мамадиёрди қувип қолди. Мамадиёр қочип борятип очиқ мозорга ағанап чушти. Бечара чуқурди ичидан хутти кўп қаватлик уйди ёмғир қувирига чушип кеткан мушухти сингари аянчлик нола қип, бизи ярдамга чоғирди. "Мизхаппааааар! Йўлдашвўўўўўй! интимос, ёрдам беринаааар!” деп раса бағирди. Мен қоратеминан шуғилланганим ичун изағдан турип белкурахминан эчкемарди буйтип хайдадим. Эчкемар тамағини лиқиллатип, тилини буйтип - буйтип чиғарип лахатти атропида айналип юрипти Мамадиёрга заҳар соламан деп. Йўлдашвўй бўса: - Мизхаппар, тўсмей тургина, ҳозир уни ўлтираман. Кегин шушулкада қуритип сувинир қиламиз - деди дагин қўлидаги керкини айналтирип - айналтирип турип қулочкашлап отувди эчкемарга тиймади. Эчкемар ўрағ - болға расми чизилган тош ёдгорлихти ёриғига кирип кетти. Биз Мамадиёрди хандахдан чиғарип яна ковлашти довом эттирдик. Кечка яқин мененжмент бизга емақ - ичмақ, краска - праскаларди ташап кетти. Кечки пайт қоринди яяяяхшилап тўйғизип мененджмент апкеган движок илихтр истансани ишга чушурдик доғин, қабртирага сувит улап тағин ерди қазишка кириштик. Одам боласи кўрўврса кўникип кетаракан. Уч хоналик қабртирани кавлагунча ташқарига ярим қоп чаён, иккита тошбақа, беш - ўнта илонди апчиғип ташладик.Илонлар тилини калдиратип вишиллап юрипти. Мен яшлигимда илонлар иииииииииииии деп, бўрилар бўўўўўўўўўўўў деп, тулкилар туууууууууууууу деп, эшаклар эээээээээээээ деп юрса керак деп ўйлараканман. Индақамасакан, эшаклар фақат ИА - ИА - ИИИИИИИ - АААААААААА! дийиштан бошқасини билмасакан. Хуллас, қабртира дуволларини водоэмульсияминан бўяп пилисоста краска чачип дуволларга гул солдик.Потолокларига нақш ишлап, Сотқин Соттарувич ётадақан хона дуволига Қурумбўй манзара чизди. Манзарани Йўлдашвўй аёвсиз танқит қилип: - Қурум, хапўмагину ўшна, тўрисини айтсам, чизган кийигинг кенгуруга ўхшап қолди. Йўлбаристи бўса худди куляткан Арангутанга ўхшатип қўйдинг. Бунақа халтурага мененжмент пул берама?. Қайтага бизди сўтка берип кеткан томоми харажатларди ундирволади - деди. Қурумбўй ўйлнеееп турди доғин, индақа бўса манзарани тагига изох ёзип қўямиз - дедида, миндей истрелкаминан чизип турип "Ушбу йўлбарус” деп ёзип қўйди. Шундан кегин кечасиминан ишлап чарчап,
эшик - деразасиз қабртирада краскаларди сассиғидан хово етмей бўғилип, гангирап хутти ўзга сайёрада юрганга ўхшап қолдик. Қурум потолокка нақш чизганда менам ярдамлашип нақшларди контурини юргизип чиқувдимта. Тепага қораган мўйқаламдоғи бўяғлар аста енгимдан сизип қўлим, елкаларм, қонниларимгача бўяғўп кетипти. Растворителминан ювсам бўяғлар баттар шувалип, сасип - жийип кеттим. Ташқарига чиғип хово янгилап келдим.Эттасига сохот ўн бирларда гулчамбарларга кўмилган ўлихти гропини оркестр садолари остида қиё - чиё қилип қабристонга опкелишти. Мен Сотқин Соттарувич кристиён бўса хамма йўхти бухор тутаткан митропалитлар, епископлар, апостллар, поплар, дяконлар босип кетса керак деп ўйлўвдим. Йўқ, ундей чиқин нерсалар бўмади. Сотқин Соттарувич ўлятип: - Ман тилимда дермократман деганману оммо Марксезм, Лелинезм ғояларига содиқ худосиз каменустлигимча қоғанман. Если чў, мани каменуслар оромгохига дапн қилинар - деп вайсият қиғанакан. Изақ видолашувлардан кегин Сотқин Соттарувичти "Капитал” деган китопка қўшип кўмдик доғин кийимларимиздоги турпахларди қоқип мененжментти янига бордик. Мененжмент 400 АҚШ дўллерини узатувди Қурумбўй пулди краска қўллариминан олип буйтип санап пахталик шимини кистасига солди. - Бизгачи? - деди Йўлдашвўй Қурумбўйга норози қорап. - Ҳа, оласан улушингди, очкўз. Дўллер бозорда курска чағип сўмга айналтирейлик, кегин бўлашамиз - деди Қурумбўй аччуви чиғип. Сўғин гўр кавледақан асвопларимизи қопка солип кўчага чиғдик. Қурумбўй бизга: - Сенлар анўви исталавўйда ўтирип туришкин, мен ғирррр этип борип манўви кўкавўй баксларди ўзимизди сўмга алмаштирип келаман - деди. Мамадиёр Қурумбўйга: - Қайтишингда яримта орахминан газакига
калла гўши опке - деп тайинлади. - Ҳа, ҳўўўўп, напсинг чукилламей ўлгур, шиша ғариби - деп қўйди Қурумбўй қовоғини солип. Биз исталавўйга кирип Қурумди келишини кутип ўтирдик. Уни кутип ўтирўрип зерикип кеттик. Бир маҳал Мамадиёр истолди чолип хониш қипқолди:

Не замонкиииим бир паригаааааа
  Ооооошноман нааайлайииииин.
  Шул сабабдиииииин ранги рўйимаааааа
  Каҳрабоооооооо, ман нааааайлайииин.
  Нооозини хаддаааан оширдииии вояааааа
  Дилрабооооооо, ман нааайлайииин.

Йўлдашвўй Мамадиёрга танбех берди: - Қўйсангче, э Мамаш. Оч қоринга аччиқ сомса қимагин. Ҳозир қўшиғди маврудими? Ўзи Қурум кемей жахлим чиғип турипти. Менимча у харами бизи профилга қўйип қочворди ўхшейт. Биеда гадейга ўхшап ўтирўрмей дўллер бозорига кирейлихчи. Биз Йўлдашвўйга итоат қип қопти орқаладик доғин, бозор томон юрдик. Дўллер бозорига кирип миндей қорасек, Қурумбўйди мелисалар тутволип оч биқинига тепятканакан. Қурумбўй бечара бизди кўрди доғин, "Ана шерихларим! Ишанмасенар ашилардан сўренар! У баксларди бизга қабртира кўвлаганимиз ичун беришкан!” деп бағирди. Уч -тўртта мелиса: - Ух, ти, саобшниклари ўз аяхлариминан кеп қолишти! Стой ! Стреляю! Сопротивление бесполезно! базар окружён ! - деп калхатлардай бизга тейланишти. Мамадиёрминан Йўлдашвўйди мелисалар қувлап тутип, хутти йирик кантрабандистти, наркабарўнди, баригани хибсга олгандай қўлларини қайрип кишанбант қилишти. Мен қоратеминан шуғилланганманта. Шу учун каппон тамонга қорап қочтим. Оммо мелисадан қочаман деп исталбага урилдим дагин, поооп этип йиқилдим. Мелисалар мениям хибска олишти. Учаскага борганда билдикки, биз пешана териминан кавлаган қабртира ичун мененжмент сохта дўллерларди берганакан. Шунақа ноинсоп одамларам бўламия, Сайтмират ака? Мана энди эшахдек ишлап - ишлап емаган сомсага пул тўлап ўтириппиз. Ишимиз терговда. Ё менам силарга ўхшап чет дўлатларга қочип кетсаммикин. Йўқ, мен жопакаш Холқимди оғир кунларда тейлап қочмиман! Ўзга юртти  пошшоси  бўғандан  кўра ўз юртингда гадей бўғин деганакан машойихлар. Майли эмаса, мен тезрақ проклятурага борей. Терговчи кутип қомасин. Ака, наводо проклятурадан қайтип чиғмей қомалип кетсам пича хамиртуриш қўшип "Бюк мухалипатчи, ўликларнинг Исоси, тенгсиз саркарда, фидоий рицар, етим - есирларди пушти - панохи, қалами қиличданам ўткир жўнналист, маҳаллий демократиянинг падари бузруквори, мислсиз курашчи Мизхаппар Тахтайипка ОЗОДЛИК!” деп гула кўтаринар. Қохраманга айланип бита - ямпа нукопот осам ақчасини арра қламиз.

Ҳурматминан Мизхаппар.

27 инжи пеброл, 208 йил. Чапайип калқўзи.