Холдор Вулқоннинг ижодий саҳифаси.

Мизхаппарнинг  туртинчи  мактуби

Пўстинга ўраниб, телпахларди кийволиб, сандалда ўтириб сўвихдан гилдираб ёзяткан ушбу хатим тез кунлар ичида етим маалим бўлсинки ўшал чет дўлатларда дўллерларди йиғиб, галустугди тағиб, шўртик кийип культурний бўп юрган хурманлик Сайтмират акамга деб билгайман. Солом, Сайтмират ака. Қалей, ойила озалар хаммалари яхши юриппа ? Ха яхши. Мендан сўрасез, менам яхши юриппан. Чапайп калхозида ишлап,носқовоққа нон боми деб. Пиллани пулини халиям оғанимиз йўқ . Кеча аччўт майлис бўлди. Бормасамам бўларакан. Энди, аччўтта беш-тўр сўм беришса бита - ямпа хунажин опқўяман десам қарз ўп чиқтимта,қоренг. Э, йил ўнакки ой ишлаб қарз ўп чиқамия, одам. Пича ғўзапоя сотиб жийнаб қўйған пулим борийди. Шу пулди емей-ичмей ихтиятлап яхши нийятминан битта озғин пичима қўй олувдик. Етимди оғзи ошка етганда бунни қонапти деб тўғри айтканакан машойихлар. Кеча охурига пичан ташаб қўяй деб миндей оғилхонага кирсам кўзимизди оқу қороси, яккаю ёлғиз пичима қўйимиз тилини буйтиб чиғариб совухдан музлаб хором қотиб ётибти. Хутти, укамди геграпия китопидаги мамонтка ўхшап. Чет дўлатларда одамлар итларига кийим кийдираракан деса кулариттим. Қоренг, улар ихтият қилараканта итларини. Менам қўйимизга эски туски телпахларди, пойма-пой бўсаям казўн этихларди, пўпайка, пинжахларди кийдириб қўйсам қўйимиз бечара ўлмей қоламидийкин деб анча апсусландим. Йўқ яхши қоссоп қўшнимиз пича пул бериб қўйимизди ўлигини апчиғип кетти. Қўйди ўлигини нима қиларикин, сира ахлим етмади. Бинасага ишлатса керахта.
 Бийил қиш қаттих келди. Қоссоп харамидан бўған пулди розўмей берганаками билмиман у берган пулга битта товуғ олувдик денг, туқум туғса гўшти йўғида қуймақ қилиб еб турамиз деб. Шуниям кечаси махаллий алкашлар увирдаб кетиб сомоворда пишириб еб аяғини бизи ховлига отвориб кетишибти. Қорасам тўвуғди аяғига хат бейланганакан. Хатти очиб ўқисам. Мизхаппар, ўшна, бундай кегин бозордан товуқ осенг сал семизрағини оғин. Биз тез-тез товуқшўрва ичиб туришимиз керак. Духтир айткан. - деб ёзип қўйипти. Қурумбўйди тўйидан кегин илихтрасептаги транспарматурди бўнкаси отвориб бир ойдан бери сувит ёнмаятганийчун товухти катагига тўк уламаганийдимта. Хапўлиб илойё иловондо тешиб чиқсин деб ўғриларди жахрия қарғадим. Қиш жуда чўзилип кетти. Тезрақ боҳор кесейди. Бийил боҳор келамикин ўзи ? Қурумбўйдан сўрасам михалипатчилар бийил сиёсий боҳор келади дийишяпти - деди. Сиёсий боҳорам бўлама ? - десам. Бўлади, Мизхаппар, бўлади. Мен сиёсий боҳорга атап қамақхонада ғазалам ёзганман, доратқоғозга дийди. Қаний эмаса ўқичи - десам у буйтип қўлини кўтарип

Камерамди олдида бир тўп
  Ўлик оппох бўлип гуллади,
  Ўзбек - ўзбехти алдап қул қилиб,
  Рус, Қозоққа сотип пуллади,
  Ҳар боҳорда шу бўлар такрор
  Ҳар боҳор хам шундай ўтади.
  Яқинда во бўлади дея
  Прзднт бизди алдап кетади.

деб қамоқхонада доратқоғозга ёзган ғазалини ёттан ўқиди. Назаримда, шоятки менгаям ихтибор кучейса деб шунақа писқи-посот ғазалларди ёзип юрараканта бечара. У яна Сиёсий боҳор кеса жануптан Қалдирғоч, Кархўнақ, Читтак, Жиблажибонларминан билла Бахт қушиям учип келади - деди. Қўйсенгчи - десам. Век воля не видать деб қасам ичти. Уни айтишича бахт қуши Марип акамларди уйини орқасида ишламей ёткан сув минорасига уя қураримиш доғин туқум туғиб бола очаримиш. Бахт қуши қанақа бўлади ўзи ? - дедим қизиғип. Қурумбўй самоворди ер қимиллаганда ёрилган жейтига сўвих чиғмасин деб япиштирип қўйилган пилакатти кўрсатти. Миндей қорасам пилакатта бўйни узууууун бир хунук қушти расми турипти . Танаси кўзага ўхшейди. Мен айттим бахай, бахт қуши кеса яхши. Оммо у қуш уя қурип туқум туққанда Йўлдашвўй минан Мамадиёрга ихтият ўлиш керак. Араққа закуска топомаса бу харамилар ярим кечаси сув минорага чиғип бахт қушини тутип, туқумини қуймақ қип ўзини қозонга босворишади дедим. Гапинг тўра - деди Қурумбўй . Сўғин икаламиз маслахатка масси кийдирип , тахтадан бахт қушига атап бир уй бир дализ олди айвон квартира қурдик доғин бургадиримиз Кибрёхон акамди янига бордик. Унга чучунтирип яқинда сиёсий боҳор келяптийкан . Бахт қушиям учип келаракан. Шу чун манўви бир уй бир дализ олди айвон квартирани Қорадайрани бўйида ўскан қари толди кўринадақан жейтига ўннатип келейлик дияппиз десек Кибрёхон акам гапимизди мақулдаб кеттик индақа бўса деди. Биз уни айтканини қп Қорадайрога қорап жўнадик. Кибрёхон акам олдимизда кетип боряптилар буйтип - буйтип юрип. Биз Қорадайроди жорликлари устидаги тор сўқмахтан изақ юрдик. Бир махал Кибрёхон акам миндей ўгрилиб “Тор жейтта ош егандан кўра кенг жейтта муш е” деб машойихлар тўра айтишканакан. Тор сўқмахта кетимдан эргашиб туртип - итарўрип қийнавординар, мен орқага ўтволей - деди. Қурумбўй анча билимлик логир кўрган болата - Йўғ, сиз акахонимсиз , бургадирсиз. Михалипат тилида бургадирларди, бўшлихларди лидир дийди. Сиз лидирсиз. Шу чун сиз доим олдимизда бўлишиз керак деб Кибрёхон акамди хурмат қлди. Мен лидир - пидир деган нарсаларга қизихмасамам Қурумбўйди гапига қўшилдим. Шуйтиб мен , Қурумбўй ва Кибрёхон ака уч киши қушти инини толга ўннатип келдик. Бургадир айттики, Мизхаппар сиёсий боҳорминан бахт қушиям келади дияпсилар. Бахт қушига мени унча ишанчим йўғрақ. Демақчиманки, бахт қушига квартира берилса у Ўзбекистонда шаройитлар яхшийкан, текин квалтира бераракан хамменар шияққа келўринар деп башқа қандашлариниям чағиради. Натинжада минг - миллионлап бахт қушлари учип келади. Ватанимизди мисаппо осмони бахт қушларидан қоооп - қорайип қоронғи бўп у ёвуз қушлар узун - узун думлариминан шомол чиғарип учип қоранғида кўзлари қизил, сориғ, яшилўлип ёнип қўққистан бизга хужум қипкоса, пирздентимизди чўқивоса нимўлади? Шуни ўйламадинарми? Саал манўви ошқовохти ишлатийнар. Индан кўра ўғитти ташип талаларга шарбат чиқаринар деди. Шу - шу мана махаллий ўғитти қопка солип ташияппиз. Сиёсий боҳор келишини орзиғип кутип.

Майли эмаса, Сайтмират ака. Мен тезрақ ўғитти таший. Хайр, ака, сўраганларга солом денг. Ҳаммага ҳурмат - иҳтиромминан Мизхаппар.

2008 инжи йил, 13 пеброл. Чапайип калқўзи.