Холдор Вулқоннинг ижодий саҳифаси.

                       


                      
                         

             

                       

                                                                         

Мизхаппарнинг эллигинчи мактуби

Сайтмрат ака, кеча Қурумбўйди сўткасидан сизга тилпон қиб сира чушомадим. Тилпўн нўмириз неччи ўзи? Қурумбўйди сўткаси йўғидию деп хойран бўменг. Ўғриларди бошлиғи Қурумбўйга ўзини сўтвўй тилпонини сўвға қилди. Йўқ, сира ховотир оменг. Мапияга қўшилип кетканимиз йўқ. Бирвоштан чучунтирмасам бўмейди шкилик. Шу десангиз, чўчқахонада интрнат кўпе очканимиз шаҳардаги каллакесар ўғриларди қулағига чолинип улар кутилмаганда описимизга

Мизхаппарнинг қирқ тўққизинчи мактуби

Томга босилган қорақоғозди йиртип сизга хат ёзўрип тугатганим учун ўткан хапта яққан дахшатли жала тупайлик чакка ўтип оғилхонани томи тешилип анча жейти ўприллип чушти. Уйимиз вайрон бўғанийчун биз анаши оғилхонада истиқомат қилятудик.Мен ям кечаси момагумбирагди овозидан ўйғанип кетип қорасам кўрпа – ястиғимминан хавлида оқиб юрганаканман. Чақмағди ёруғида ўгай дадамминан ўгай онамди кўрип қолдим. Улар кўчада оқиб кетишятканакан. Мавижланган ямғир тўлқинларида қулоч отип сузиб бордим дагин, ўгай ота – инамди кўрпасидан судрап, қирғаққа апчиғдим. Биз шу кеча моймилга ўхшап дарағди устида тонг оттирдик. Эттасига ямғур тингач нарсаларимизди замбилғалтакка юклап кўч – кўронди устига ўгай волидамди ўтқазип ўгай дадам хом ғишттан қурган бутхонага кўчиб ўттик.

Э,  жомолинг  соғинип   жоноооон  вўзимди   тўқтатомимаааан!

                                                                                                
     
Мизхаппарнинг қирқ саккизинчи мактуби


Интрнат қуврига қорасам нариги дуволда Йўлдашвўйди моқаласи чиғипти. Ўқип хойран қолдим. Нимеймиш, Қурумбўй яшринча мелисаларга хизмат қиларимиш! Мамадиёрам қулағимиш. Менам СНБни малайимишман. Зуваниям генралимиш! Йўлдашвўйдан ташқари ҳамма сотқинмиш, ундан бошқа ҳамма мелисада ярим стапкадан ойлиғ оп ишларимиш! Туврасини айтсам, моқалани ўқип интрнат қуврга осилип қолдим. Нохотки мелисада ишлашимдан ўзим бехабар бўсам! деп ўйланип ўйимди тагига етомийман. Эттасига қувирга қўрқа – писа буйтип кўз қиримди тейласам, интрнат дуволида Мамадиёрди моқаласи чиғипти. У моқалада Йўлдашвўйди шунақа уриптики! Бай – бай – бай - бааааааай! Хуллас калом , шунақа қоғозаки жанглар секин – секин даҳанаки жангларга айланди. Кегин мушлашиш бошланди. Охири мушлашишам жонга тийди. Тўрўвмизам бир – биримизминан гаплашмимиз. Зерикиб нуқул чўчқахонани устидан сузип ўтяткан кир - чир булутларга қореймиз.Йўлдашвўй кирза ўтигини қўнжига кессакминан ҳар – хил расимларди чизип ўтирипти. Мамадиёр бешюлдуз қадалган яғир дўпписини пешанасига кийвоп осмондаги булутларга қораганича чуттак чоп ётипти. Бир маҳал Қурумбўй: - Энди бирлашмасак бўмейди шкилик – деди Чапайип калхўз талаларига хасратлик термилип. - Тувра – деди Йўлдашвўй. Бу пикр ҳаммамизга мақул кеп тўрўвмиз бир жейтка тўпланип ўзимизди то скоч тугагунча ўрўврдик. Муна энди биргалашип ҳаракат қиламиз! - дедик суйинип. Қона эмаса, биргаликда ғалапалар сари олға! - деди Қурумбўй. Пирзидинди хўкми хўкта. Биз оддий солдат. Хўп деп юрувдик денг мувозанатти йўқатип гууууп айтип қулап Қорадайро томондаги пасликка  юмалап кетсак бўлама. Юмалап кетяппиз денг, юмалап кетяппиз. Қани энди тўхтасак. Юмалап – юмалап балант жарликдан қулаятувдик яхши жийдани бутағига илинип қолдик. Капказ асирасидаги Шурикка ўхшап осилип туриппиз. Пастда жорликланни ялап дахшатлик гирдоп вахимаминан гувиллаяпти. Мен яшлигимда “Капказ асираси” ни кўрганманта. Шу чун: - Илтимос, йўталип я чучкирип нетиворменар! - дедим. Бир пайит кутилмаганда Қурумбўй жаааарт – жууууурт! айткизип ўсирворса бўлама! Шу етмей турганакан.

      

Мизхаппарнинг қирқ еттинжи мактуби

 Қўнжилик патинка ховода икки - уч матта айланип борип тувра Қурумбўйди башарасига тийди. Қурумбўй : - Э, ҳали шунақами!Энди  ўзингдан   кўр! - деганича яна каминкага кирип булдизирди юргизди. Ўгай дадам учига рандани тиғи маккамланган  бир   пой  қўнжилик патинкасиминан қочип  уйимизга кирволди. Уйимизга кирмасаям бўларакан. Нмага дсангиз, Қурумбўй  ўгай дадамди қувлап булдизирди тувра уйимизга қорап хайдадита. У дуволди хутти танкига ўхшап тешип наряғидан чиққанда уйимиз ғиййййййч айтип бир томонга қийшайип турип гурсиллап қулади. Яхши   ўгай   дадамди   том   босиб   қомей қочиб  кўчага   чиғди   дагин   Махалла  камкетти   уйига   ўзини   урди. Қурумбўй   булдизирди     ҳайдап     камкетти  уйиниям   тешип   ўтип   вайрона   кардан   қиб   тейлади. Яхши   Камкет   бола - чақасиминан   курортка   кетканакан  одам  қурбан  бўмади.  Ўгай   дадамам   мотанатминан   булдизрга   чап  берип  Хуббихонди   дуволидан  ошди   дагин   лолалар  очилип   ёткан  хавлига   сакради. Қурумбўй    булдизрминан   Хуббихонди   уйиниям    бузятувди   Хуббихон  воейлап   ёғоч   аяғини    тўқиллатканича  кўчага   қочип   чиғди. Ўгай   дадам  эпчилликминан  югирип    яна   кўчага   чиғди   дагин    Чапайип   калқўзини   ройиси   Бадалипти   уйига   томон   човип   кетти. Уни    арқасидан   оломон  хутти   уруштаги   жунналисланни   сингари   изма - из   юғирип   боришмағда.  Қурумбўй  катта    тезликминан   ўгай   дадамди   қувлап   Бадалипти  уч   қаватлик   уйига   яқинлашти.  Бадалип   уйида  Чапайип   районини   хокиминан  арағ   ичип беъмани    кийно   кўрип  ўтирганакан. Шовқумди   эшиткан   Бадалип   кўчага  чиғип  хокимга   қораганича: - Тожидин  Таппиёпарувич,   қочинг! Қизиляланғаяқлар   ревалутися    бошлапти! - деп   бақирди. Хоким    талтайип сарпойчан   ўтирганакан,  уям   юғирганича   боши   оққан   томонга   қочти. Ўгай   дадам  бўса   ғизиллаганича   Бадалипти  уйига   ўзини   урди. Яхши   бахтимизга    Бадалипти   уйи   вайрон   бўғанда  Қурумбўйди   булдизрини   саларкаси   тугади   шкилик  ўчип  тўхтади. Муна сизга ичкилихти пойдаси.


                                           читаем   дальше

                                                                          
Мизхаппарнинг   қирқ  бешинжи   мактуби

 Хозир одамлар ўкрап йиғлап, Қурумбўйди горбиль тахтадан ясалган товутини ўравоп , тиз чўкип осмонга қораганларича : - Бизди етим тейлап, хайр – маъзирдиям нася қиб қай манзилларга ровона бўлдингиз, Олий ҳазрат?! Биз энди сизсиз қайтип яшеймиз?! Суветсиз, вадапереводсиз, газсиз, қохратан қиш пайитлар бизга қоп – қоп вадалар берип қўйнимизди пуч янғаққа тўлдирип далда берариттингиз, кўйнимизи кўтарариттингиз! - деганларича порят чекса керак деп турсак, халойиқ йиғлашти ўннига осмонга қорап: - Э, Худо, ўзинга шукр! Золим диктатордан қутилиппиз! - деса бўлама? Биттаси Қурумбўй ёткан товутка қорап: - Ахир ўлибсану, элди қонини ичкан хорам узулик! Мангу яшейман деп ўйлўвмидинг?! Ашнақа, ҳамма нарсани чегараси бор! Яденни атхўтланни бизга бермей ҳамтовоқларингминан бўлашиб олувдинг! Энди у яденний атхўтланни гўринга арқалап кетасами?! Тағин уни товутка соб гулчамбарларга ўрап қўйишканичи! Бу иплости ўлигини қайга кўмишсаям топиб мозорини устига хашамахлик хожатхона қурамиз! Товутини қоренар уни! Э, тупурдим сени товутинга, марррррррррррррррррраз! Ааааааххххқққ , тфу! - деб бақирди. У одам энди нутқини якунлаганиди, ўртага ёғоч аяғини дўқиллатип Хуббихон чиғип келди. Махалла камкет унга сўз берип : - Энди сўз Чўпайип калхўзини гули, укахоним, қишлағимизди фахри иттихори Хуббихонга ! - Деди. Хуббихон ёғоч аяғини қашлавоп гапира бошлади: - Ҳууурмаааҳлик қабладошларим! Ҳаммаларингди бугунги муборак айёмминан чин юрехтан табриклеман! Муна, уйинг куйгур махлуқ Қурум Қотилам ўлипти!Бу жувонимаааа ўлгур бошлиқ каллакесарлар тўдаси қишлағимизда истиқомат қиледоғон қанча - қанча ургатилган, семиз – семиз, зотлик итланни сўйип қозонга босип , араққа закиска қворишти! Муна тешип чиғипти! Бу ғозонбўғур сепаратис бўлгинчи Чўчқахонани олахида дўлат қип ўзим пирзидин бўламан деп харакат қилди! Улардан ўзимизам итларимизам қутулди! Қурмлер капут! Хаппар капут! Каннейчи ука, ўргулей, "Тановар" минан “Чаман ичра” га чонг, бир ўйнейк   Мукарам   Турғунбойипка   ўхшап! - деди

- Йўқ! “Дучава” га чосин, “Дучава” га! - деп бақирди пакана теппакал, қўллари гориллани қўлларига ўхшедоғон кимса чийилдақ овозминан қўлларига таянип югирип.

• Э, “Ўлсин жинни” га чол, “Ўлсин жинни” га ! - деди яна биров йўл – йўл тўнини бир енгини чечип ўйинга чушиш учун таялланип. Хуллас, каннейлар ғат – ғут қиб, сунней нола айлап, ноғоралар зарбидан ховолар зириллади. Чапайиплик оломон ғайратминан рақска чушип кетти. Сув сепилган чўчқахона хавлиси кач -кач бўп батқаққа айланип оломонди юзига лойлар япиштики, уларди аптини кўрсангиз булар батқақ шайтонлари шкилик деп қўрқиб кетариттингиз. Бир маҳал қорасак, Йўлдашвўям уларга қўшилип ўйинга чушяпти.Охири Қурумбўй чидомей горбиль тахтадан қилинган товутти қопқоғини тевип тейлап ўннидан турди дагин: - Стооооп,   эй   диктатор   халқ! Нимага    танса   чушишяпсан?!   Эненга   тўй   келдима? Вой, иблисларей, ё  мени ўлди деб ўйлашувдингма?! Чучварани хом санапсанлар! Ўзбек халқ мақолаларини ўқимаганакансанларда а, совотсизлар?! Мен ўлмиман! Чунки мен   ёмонман! Ёмонга ўлим йўқ   деган   ота - буваларимиз! Сенлар бўса буни тескарисисанлар!Ўзларингдан кўрларинг! Ким сенларди яхши бўсин депти?! Яхшига кун йўқ деган машойихлар! Значт, наша дяла правое и побида как говорится, за нами! Қоренар! Қишта совқатканимиш булар! Энди совқатишмесан! Нмагаки, сенларга атап икки қавахлик махсус, таги новвойхона усти темир катакомба иморахланни қурип қўйимман. Энди ҳамменг аши типавўй биноларга кўчиб ўтасанлар! Хозир бир – икки даррадан дубинка йийишвогин кридитка. Қизилкарвон Йўлдашин! Ўртағ Дучадонувичти қапастан чиқарвонг! Бир буларди дубинкаминан абработка қип астар – пахтасини айрип тейласин! Ревалютисия номиминан буюраман! - деп бағирди. - Хўп бўлади, жонопи олийлари! - деди Йўлдашвўй бешюлдуз қадалган қозонсимон яғир дўпписини пешанасига кийип чес берип. Бу гапларди эшитип оломон ўйинга чушишдан тўқтади. Йўлдашвўй турмани камендантига ўхшап Дучадонувич панжараларини ғажияткан қапасти очятувди оломон қўрқип ортига чисталлиди. Қапас очилиб ундан Дучадонувич тўрт аяқлап югирип чиқувди одамлар қўрқувдан қочиб кетиштиям эсидан чиғорип қўйишди. Дучадонувич бўса қапастан чиқа солип Йўлдашвўйди бошига дубинкаминан урди. У дубинкаминан Йўлдашвўйди бошига урўврди, урўврди. Оқибатда Йўлдашвўйди пилтаси чиққан яғир дўпписи йиртилиб бошида нашвати накдей келадоғон ғурра пойда бўлди. Йўлдашвўй қушидан кетип

Мизхаппарнинг қирқ олтинчи мактуби

Кеча этталап қўнжиси қирғип тейланган валинкамди кийвоп қоратеминан трнопка қиляссам, пўчтачи дермантин парчасига путилган хатти тейлап кетти. Хат Қурумбўйдан кепти.

Ўта махпий

Ушпу дермантин парчасига путилган мактупим тез кунлар ичида етип малм бўлсинки, ўшал қўнжиси қирғип тейланган валинкасини кийвоп қоратеминан трнопка қиляткан қизил телвахранитель Мизхаппарга деп билгайман. Мизхаппар, қалай, ўгай дадангизминан ўгай волиденгиз, барчалари яхши юриппа ? Думағлар чағма? Мизхаппар, энди қўхмей чўчқахонага келўвринг. Дучадонувичтан мангуга қутилдик. Кеча қораргойимизди пахса дуволидан буйтип қорасак, Дучадонувич хандагди ичидада ўлип ётканакан. Яхши бўпти деп устига турпақ тортип кўмип дубинкасини гўрига санчип қўйдик. Шуйтип золим ҳайвон эшагимизминан қўшмозор бўлди. Хизмат вазипасини сувистемол қиб Халқти эзип хўрлаган, элди назаридан қоған харомзодани ахволи шунақа бўладиканда! Сиз қоратеминан трнопка қилишти йиғиштирип чўчқахонага тез етип кенг. Нмага дсангиз, шу бугун партиямизди навбаттаги карўлтўйини ўткизяппиз. Сиз қахнашмасангиз Кворум бўмей қоб йиқилишти бошломимиз.

Хурматминан Қурумшохмурза Мўриқултезакшарбат Тошкўмирқорамойгуталин Таппитутуний.

Индақа бўса карўлтўйга қахнашип келейн деп тахта пагўн қадалган парадник пинжагимди кийип кўчага чиғятсам ўгай дадам тувакдаги гулларга қайнақ сув қуйятканакан. - Ҳа, улим, тўрғай чийилламей қаага кетяпсан? - деди у. - Партиямизди қролтўйига қахнашип келей – дедим мен. - А, қурумтўйга бўса майли, қахнашип ке ойламиз номидан - деди ўгай дадам.Мен хўп бўлади деп чўчқахонага қорап жўнадим. Борсам, қролтўй бошланип сиёсий келишмовчилик тупайлик Қурумбўй, Йўлдашвўй, Мамадиёр учаласи яқалашишятканакан.

Мизхаппарнинг қирқ тўртинчи мактуби

Сайтмрат ака, кеча қоренг, мусрдан топвоған пойма – пой ўтигимди кийип оғилхонамизди томига чиғвоп қоратеминан трнопка қилятсам, ўгай онам: - Мизхаппаржон, паска чуш, улим, ўвқатинг сўвип қолади. Ўвқатингди вохтида ичвоғин, захарлардан қўшип яхшилап аралаштирип қўйдим!- деди. Мен хўп деп томдан двайнўй салта қиб паска сакрадим. Ўвқатимди ичиб бўп қовоқдан ясалган қўлбола инваннигимизда ювиндим. Мўйниларимди, юзимди яримта пишиқ ғиштминан ишқап ювдим. Кегин пилонка чачиғимга яхшилап артинип рахманлик устодим Бурсликди сурати чуширилган пидбўлкамди киймақчи бўп қорасам, ўгей онам пидбўлкамди йиртяпти. Ие, нимага мени севимлик пидбўлкамди буйтип йиртяпсиз, ўгей волидам? - деп мраккап соволминан мрожайт этсам, меҳрибон ўгай онам

           

                                                                                                                    

Мизхаппарнинг қирқ учунжи мактуби

Сайтмират ака, хозир солом – аликкаям вақит йўқ! Ишанооринг. Нмага дсангиз, биз чет эллик ишбиларманларминан ахлатти қайта ишлейдоғон қўшма кархона очвоғанмиз. Вох, бу чет элликлаааар! Хотта отаси ўлиб турган бўсаям лабларида табассумминан юмшақ гапиредоғон ниххоятта мехривон, хушмамла, жида бир маданияхлик, одамлар бўларакан.Улар айттики, бизди чет дўлатимиз Қурумландия каби қашшақ , ривожланмаган, қолоқ мамлакахларга арзон ва супатлик ахлат еткизип берип беғараз ярдам қўлини чўзади.Агар бизди ахлатланни қабил қиб биз чизган пилонминан иш оборсенар силарга шу яқин кунларда дўлатинар теритўриясига кўмип дапн қилиш учун ядерний атхўтланниям ишанип экиспўрт қилишимиз мумкин – дийишти. Лекин, бу қимматпохо яденний атхўтланни кечаси апкеб чуқурга тейлап кўмип элдан махпий сахламасенар одамлар бола – чақасиминан кеп ўғиллап ташип кетиши мунким – деп огохлантиришти.

- Жоноплар, бу масалада хижолатўменар. Ҳаммаси силар айткандей бўлади. Кархона қошида қўшимча ишчи ўннини ташкил қип Гиламдовдир Дучадонувич деган бичти қоровулликка ишка олиш кўзда тутилган, век воле не видать- деди Қурумбўй.

- Ҳа, индақа бўса яхши – деди Чет дўлахлик ишбиларманлар.Чет дўлахлик ишпиларманлар қушмамлаликтан ташқари нихоятта пунктуванник, берган ваъдасини устидан чиғедоғон март одамлар бўларакан.

    

                      

  

Мизхаппарнинг қирқ иккинжи мактуби

(Бу махтупти яши 18 га тўлмаганлар ўқимасин.)

Қоғоз танқислигидан сигретти қутисига майда ҳарипларминан лотин алиппосида путилган ушпу махтупим йўлларда йиртилмей – нетмей тез етиммалим бўсинки, ўшал ҳар – хил жинни – кетти нарсаланни ёзип, тонна – тонна қоғозланни исроп қиб юрган қадрлик ва қиммахлик Сайтмрат акамга деп билодурман. Солом Сайтмрат ака! Гапти чувалаштиришдан нима пойда? Миддаога кўчиппеяқалей. Ҳуллас, яқинда бир пермер чўчқахонага кеп зол заседаниямизди тўрига илинган Василий Иванувич Чапайипти партретига қайта – қайта тазим қилди дагин, биз минбар қивоган чўчқани охурини кўрсатип: - Шу охурди менга сотсенар, пулини бераман. Ома, дастапкаси ичида. Уни ўзинар мени сут топар пермамга элтип берасилар. Кегин раччўтлашамиз – деди. Қурумбўй бошидан будёнопкасини оп қўлтиғига қистирвоп икки қўлиминан чачларини қайзғағини тўзитип изақ қайлади. Кегин будёнопкасини яна бошига кийди дагин: - Майли, шу кунларда жохон иқтисодий кризиси тупайлик пича пулга зориқип турувдик. Сизам ўзимизга ўхшаган камбохолакансиз, антикварят охурди сизга ауксионсиз сотканимиз бўсин – деди. Кегин қоғоз қоп парчасига ёзип: - “Харбий ахамиятка эга махпий юк – чўян охур Қурумландия транспорт вазири Йўлдашвўйди мўйнига юклансин” деган мазмунда пормани олий чиғорди.Пирзидинди ҳўкми ҳўкта. Биз солдат одам. Мамадиёрминан иккаламиз чўян охурди дас кўтарип Йўлдашвўйди мўйнига юкладик. Чўян охур хийла оғиракан шкилик Йўлдашвўйди рахитка чолинган аяғлари майшайип,  шимини   арқаси  чакидан   сўкилип,  бир - бирини қонниминан урип майдондан чиқаредоғон япон полвонларига ўхшап тайтанглаганича йўлга чиғди. Бир маҳал Қурумбўй чўчқани чириндисидан трубкасига тиғип туташтирип чекти дагин бизга: - Мендек бир Қурумландия қироли пияда юрса иснот – деп Йўлдашвўйди елкасидоги охурди устига чиғип ўтирволди. Ростанам кўрганлар буларди транспорти йўғаканта дмасин деп Мамадиёр иккаламизам сакрап Йўлдашвўйди мўйнидаги охурга чиғволдик. Шуйтип пермерга охурди элтип пулди қистага урдик. Кегин Чапайип шаҳрига қорап жўнадик. Биз бомаганимиздан бери Чапайип шаҳри анча овотўпкетипти. Кўчаларди бўйларида ахлатлар балант қир - адирланни сингари уйилип ётипти. У ахлаттепаларда бир пой қўнжилик патинка дийсизми, товуғди аяғи дийсизми, қўйди ўлиги дийсизми ҳамма нарса бор. Илмаққа гўшлар илинган қоссопхона, сомсахона томонларда пашшалар, чивинлар возиллап гала – гала бўп учип юришипти.Тешилип қоған водаперевотти турбасидан пантўнлар отиллип чиғяпти. Биз елимдан қилинган палма, акасия, каштан дарағларди тагидоги маружнахонага кирип битта арағди майдалап ичип маружнаминан закиска қиб ўтирдик. Бир маал кайип қип яйрап ўтирсак қўшни истолда сигрет чекип ўтирган сув ичса тамағидан, савзи еса биқинидан кўннийдиғон шаҳаллик жонон қизлар бизга гап отиб қилжинглап хайдақа, ҳар – хил қилиқлар қиворувди қизиғип истолимизди уларди истолига бириктирдик. Қошини яшил қаламминан бўявоган тйўлка ўвзини чекасида сигретминан кеп Қурумбўйди тиззасига ўтирволди дагин пари – пайкарланни бизга таништирди. Қурумбўйди тиззасида ўтирган оялди ати Рапидахонакан. Ўзиям  жудаааа  Маданияхлик,  кансерваторияни    путирган  талантлик суннейчийкан.Қурумбўй Рапидани мўйнидан қучип : - Айловю, Раппи! - деди. Рапида бўса: - Ў, рыли?! Ай со хаппи! - деди. Мен осмонда момагумбирак бўляпти деппан. Қорасам, Рапида кулятканакан хутти Ўзбек Халиқ эртагларидаги опсанавий девларга ўхшап

                                                      Давомини    ўқинг